Een update..

Lang ben ik niet actief geweest op mijn blogje. Het is toch een hele kunst - waarbij mijn perfectionisme niet meehelpt - om een blog bij te houden. Maar met mijn nieuwe voornemens (insert Frozen "let it goooooo") ga ik toch weer starten. Het voelt fijn om te delen. We zijn bijna twee jaar verder. Inmiddels is er 9 cuub aarde de tuin in verdwenen (en dat klinkt veel meer dan het is) en begint de achtertuin werkbaar te worden. En mooie vruchtbare vormen aan te nemen! Ik ga per onderdeel de update plaatsen. Nu eerst:

De bakken

Er zijn twee stukken afgezet met halve stoeptegels. Ik maakte mij zorgen dat het halveren voor enorm veel scherpe punten zou zorgen waar mijn twee dochters zich aan zouden kunnen bezeren. Ik heb daarom veel om me heen gekeken en kwam tot de conclusie dat vooral de manier van breken belangrijk is. Mijn tuin was grotendeels betegeld met 30x30 betontegel oftewel. Stoeptegel. Maar blijkbaar zitten die ook vol met variatie. Met golvend onderkantje, kruis onderkantje, glad onderkantje, 5 en 7 en zelfs 10 centimeter dik. Het was iedere keer een verassing als ik een tegel verwijderde. Wat een zootje! Ik heb alles gebroken en gesorteerd op glad/niet gladde onderkant en dikte. Vooral dit laatste is erg belangrijk voor een recht muurtje. Het breken heb ik met de hand gedaan door een stoeptegel met een scherpe rand in te graven. Een klein beetje schuin zodat de scherpe rand omhoog steekt. Dan de stoeptegel met twee handen beetnemen en recht naar beneden rammen. Beter te hard dan te zacht anders komt de kinetische energie niet in de tegel maar in je polsen. En AU. Trust me ;) Ik heb geen idee hoeveel honderden tegels ik gebroken heb. Maar het waren er nogal wat.

Omdat ik ze hoog genoeg wou hebben dat de hond 'gedemotiveerd' zou worden in de tuin te wroeten. En ik gewoon op het randje kon zitten tuinieren, moest het 8 tegels hoog worden. De muur moet lichtjes naar binnen hellen zodat deze goed in elkaar blijft. Echt maar een heel klein beetje! De bakken zijn erg mooi geworden en beginnen mooi te begroeien met klimplantjes, aardbeien, vetplanten, mos, oregano. Noem maar op. Ik vind het een feestje :) En foto's zeggen meer dan woorden natuurlijk.

Zo begonnen we. Al het puin nog in de tuin. Zie ook de kleur van de aarde. Weinig nutriënten. Erg veel zand. 

Dit was het eerste jaar. De tomatenplanten had ik gekocht. Ik had een paar kleine zaaibedjes. 

Hier zie je links de eerste plantenbak. Ronde vormen zoals ik graag wou. En een nieuw pad. 

Er kwamen kippen. De tweede plantenbak werd een feit. Er verdween dik 6 cuub aarde in. Ook al mijn snoeiafval en de eerste half- verteerde compost van de eigen compost hoop ging eerst op het gras voordat ik er aarde op gooide. Tip. Het is de moeite waard om gereinigde aarde te kopen. Goedkope aarde betekend heel veel zaad en enorm veel schoffelen.... En over de biofactor nog maar te zwijgen!

Het tweede jaar. Links door de seringen zie je de eerste bak. Op de achtergrond de tweede bak. Linksachter de kippen. Het pad is af en inmiddels beter opgevuld. Achter de zandbak zie je de reuze zonnebloemen. Ze zijn dat jaar meer dan 3 meter hoog geworden. Duizendschoon, chicorei, jacobsladder, stokrozen, sla, aardperen.. En het begin van een tweede terras in het verlengde van de garage. Inmiddels klimt daar (traaaaaaag) een boskoopse druif en een vroege van de laan druif tegen.

In de zomer zitten we meer buiten dan binnen. Zoals het hoort! En ja dat is mijn prachtige dochter met een kop vol krullen.

Aardpeer heeft muurverwoestende eigenschappen. Je bent gewaarschuwd. 

Dit was afgelopen zomer. Beetje een rommeltje, maar een permatuin hoort ook niet te netjes ;) Het is een weelde in ieder geval. En de grond verbeterd met het jaar. Dit jaar gaat weer van alles anders. Planten die je kan zien in deze foto: aardpeer, reuze zonnebloem, stokroos, framboos (gele en zomer) marokaanse munt, suikermais, nieuwzeelandse spinazie, basilicum, hysop, venkel, dille, kamille, seringen, pronkboon, boskoopse blauwe druif, vroege van de laan witte druif, goudsbloem, aarbeien, een stekje van de artisjok, en verstopt zitten nog rode zonnehoed, campernula, jacobsladder etc etc. Alles zaait vanzelf uit en ik help ook een handje. Reuzen zonnebloem tussen de tegels is niet zo handig bijvoorbeeld :)

zoals ik zei! Het is een feestje!

Welke planten?

Nu ik besloten heb om inderdaad mijn tuin om te vormen naar een mooie eetbare tuin. Heb ik trouwens al gezegd dat mijn dochter en hond er ook in thuis moeten kunnen zijn? Kat gaat maar naar de buren voor de kattenbak vind ik :) Dus dit word echt een multifunctionele tuin. Best een uitdaging om dat er in te gaan krijgen. Een paar dingen die ik wil;

1. Organische vormen. Dit betekent; niet teveel hoeken! Dit jaren 70 huis is mij hoekig genoeg!
2. Niveauverschil. Dit word nog lastig omdat zoals ik het nu in mijn hoofd heb het grasveld het laagste stuk in de tuin word. Het is ook een beetje een must omdat er minstens 30 stobben van een oude corniverenhaag staan. En ik dus geen zin/tijd/geld heb deze uit te graven. Lowbudget is de holy grail!
3. verschillende lagen. Hiermee bedoel ik lagen in begroeiing. Bomen, struiken, vaste planten, grondbedekkers en klimmers voor muren en eventuele toekomstige pergola's.
4. Een tuinpad! Dit ook met oog op hoeveelheden modder en gras ik anders binnen kan gaan opruimen.

Veel mensen (waarschijnlijk mensen die geld hebben?) trekken hun hele tuin leeg als ze hem willen omvormen. De vervolgens kale tuin wordt opnieuw ingericht met nieuwe planten, stenen etc. Dit is voor mij onmogelijk om twee redenen. 1. ECHT geen geld voor over om het op die manier te laten doen (weinig eer aan te behalen mijns inziens) en 2. Dat zou betekenen dat ik een planning moet hebben voor de hele tuin!! En zo zit ik nou eenmaal niet in elkaar. Dus stukje bij beetje. Voor nu begin ik met een gedeelte moestuin, en een gedeelte van de tuin wat ik kan zien als ik op de bank zit en naar buiten kijk. 

Hiernaast zie je mijn uitzicht. Ik heb al wat planten geplaatst. Met al mijn bovenstaande wensen moet ik rekening houden wanneer ik mijn planten kies. Mijn tuin zit op het zuiden - dat is mooi meegenomen. De meeste bloemen en groenten houden wel van een straaltje zon.

De planten die op dit moment mijn tuin bevolken zijn

• Seringen. Vooraan twee kleintjes (links) en achter mijn wastoren zie je mijn geerfde seringen. Echt heel oud, groot en helemaal verkeerd gesnoeid. Waarschijnlijk moeten die weg. Eén kan misschien getransplanteerd worden naar de voortuin. Dat zal dan in dit najaar moeten gebeuren.
• Drie fruitbomen. Appelboom (elstar). Perenboom (conference) en een pruimenboom. Ze zijn meeverhuisd van de vorige woning en hebben de verhuizing zeer goed overleeft. Alleen de perenboom was de kluit van uiteen gedonderd. Als ik het weer had moeten doen had ik er voor gekozen om de bloesem te verwijderen. Dan had de boom meer energie over gehad om te herstellen van de verhuizing. (en ze stonden nog maar een jaar op hun vorige stek :o) Zoals het nu lijkt gaan ze de ruwe verhuizing overleven. 
•  Een ENORME corniveer. Zie je em? Daar in het midden van de foto. Nog onduidelijk wat ermee gaat gebeuren. Hij is niet heel mooi maar verschaft mijn tuin van schaduw en inkijkblokkade van het huizenblok aan de achterkant. Ernaast staat een vrij sneue spar die ooit gehalveerd is.
• Een laurierkers struik boom. Prunus lauroserasus. Het lijkt erop dat dit ooit bedoelt was als een haag maar de polsdikke takken en huizenhoge vorm zegt mij dat dit nooit een gehandhaafde orde was. Ik zit te denken om deze te stekken. Voor nu blijft hij. Hoewel hij eind dit jaar zijn kop verliest en teruggesnoeid word naar een te handhaven 2 meter hoogte.
• Zevenblad. Heel. Veel..
• Mos!
• Ook een beetje gras.
• Herfstaster. Niet mijn smaak maar bij gebrek aan vervanging mogen ze dit jaar nog blijven. Dan kan ik er ook achter komen of het een interessant ogende soort. is. 
• Jacobsladder Polemonium Caeruleum. Meeverhuist uit de vorige tuin. Prachtbloem. Niet voor niets vernoemt naar de mythische trap tussen hemel en aarde.
• waarschijnlijk de bergcentaurie (korenbloem)
• Echinacea purpura
• Lelietje van dalen. Was een verassing. Kwam ineens overal zijn kopje boven de grond steken.
• Vrouwenmantel
• Maagdenpalm
• Stokroos
• Calendula
• Ik vond een wilde wortel in de voortuin die ik in november heb opgegeten
• De stobbe in de voortuin van een hele oude den heb ik een verhoogde kruidencircel van gemaakt met halve stoeptegels

Het is inmiddels Januari en de planning begint al uit te lopen..

Waarom een permacultuur

Mijn ontwerp voor de tuin begint vorm te krijgen. Letterlijk. Ik loop met kruiwagens grond en sjouw tegels. Die worden gebroken om een muur te vormen en langs de rand van de tuin een border te creëren. Ik heb het idee dat ik meer dan genoeg ruimte heb om voldoende voedsel te kunnen oogsten voor ons hele gezin én nog plek te hebben voor een gazon zodat we lekker kunnen zitten en ravotten met de kinderen.

Maar nu moet ik nog gaan ontwerpen welke plantencombinaties ik ga maken. Ik wil op een intelligente manier kruiden en groenten gaan combineren zodat ik voldoende insecten aantrek voor bestuiving, maar OOK insecten die de vervelende insecten opeten. En natuurlijk vogels. Mezen houden ook wel van een lekkere dikke rups. En zo zijn er wel meer. De merel die afgelopen zomer mijn TinyTom tomaatjes jatte van de struikjes heeft bijvoorbeeld gezorgd voor een enorme wildgroei aan tomatenplantjes :) Erg leuk om te ontdekken.

Het idee voor  mijn tuin heb ik al langer. Het begon als idee voor een moestuin. Maar ik weet dat monocultuur slecht is voor de grond. Het onttrekt teveel van dezelfde voedingsstoffen waardoor de grond uitgeput raakt. Hiervoor is in de landbouw wisselbouw uitgevonden. Dit word in moestuinen nog steeds veel toegepast. Alles schuift een rijtje op het seizoen erna. Dus de grond is het belangrijkste levendegevende van de tuin. Dus mijn taak de grond levend te houden. Letterlijk. Zoveel mogelijk beestjes (duizendpoten, oorwurmen, aardwormen, pissebedden etc), bacteriën, schimmels en al dat goeds wat zorgt dat biologisch materiaal word afgebroken en weer opneembaar word voor de planten. Dit is ook de reden dat ik mijn eigen composthoop gestart ben. Hier zal ik nog steeds een blog over maken :) Hij doet het in ieder geval fantastisch! Binnenin de hoop is het GFT flink aan het fermenteren en allerlei gespuis maakt er korte metten mee. Ik was bang dat ik teveel gras erop gooide, maar ik compenseer dit met bladeren die ik pluk en GFT. Ik heb nog EM cultuur liggen. Dit wil ik ook gaan proberen om plantenvoeding te maken voor mijn planten binnen en in potten. Maar ik dwaal af. Grond. Dirt. Soil. Het zwarte goud. A Farm For The Future! Erg mooie documentaire. En helder wat nu de principes zijn van een permacultuur.

Geen olie
Geen verspilling
Een ecosysteem
Harmonie
Continuatie
Voedsel voor mij
En voedsel voor wat buiten leeft.

Respect voor de natuur en hoe dingen horen te groeien is hier wel de rode draad.

Het principe van permacultuur is over de gehele wereld geobserveeerd en als zodanig 'bedacht' door ecologen en biologen. Ik ga de namen niet linken want hun sites zijn erg commercieel en mijns inziens niet nodig om goed een permacultuur te kunnen starten. Er is een gemeenschap in Nederland die op allerlei vlakken ondersteunt en er zijn genoeg sites en fora waar informatie te vinden is.

https://www.facebook.com/groups/permacultuur/
http://www.permacultuurnederland.org/

Het idee van geen verspilling houdt onder andere ook in dat er veel zaden worden geruild. Als het goed is zijn er nu ook wat interessante zaden naar mij onderweg vanaf een andere prachtige permatuin http://www.schrijfbedrijfeversvanderwaart.nl/mijn-permahof/. Zo zie je maar weer dat je niet veel tijd nodig hebt om van iets een denderend succes te maken. Alleen maar zweet en doorzettingsvermogen. De beloning is enorm.

Ik denk echt dat permacultuur de toekomst heeft. Lokaal produceren van voedsel. Ruilen. Olie heeft geen toekomst meer in onze groenten en vlees verbouw. Dit zijn dingen waar ik niet graag over nadenk omdat ik het er echt benauwd van krijg. Nederland heeft lang niet meer genoeg boeren om hier iedereen van voedsel te voorzien. Het besef van hoeveel fossiele brandstoffen gebruikt worden voor de productie van zoiets als een broodje kaas/ham/sla is gestoord! Maar dat ik weet dat ik gezonde biologische producten kan produceren op mijn eigen stukje grond geeft mij rust en hoop voor de toekomst en mijn kinderen. Het is eindelijk iets wat ik kan DOEN! En zo begin ik :)

word vervolgd.

Wat is het nou! Solanine of tomatine??

tomatine (met 1 extra suiker groep)

In de planten van de nachtschade familie komt een chemische stof voor die de plant giftig maakt. Deze stof is een  glycoalkaloïde. Onder deze stoffen vallen bijvoorbeeld solanine en tomatine. Bij het schrijven van mijn blog over tomaten kwam er wat verwarring bij mij. Verscheidene bronnen zeiden dat de giftige stof in tomaten solanine was. Maar wikipedia claimt dat het tomatine is. Solanine en tomatine lijken heel erg op elkaar. Oftewel ze zijn structureel verwant.

dit is de stuctuurformule van solanine. 

Tomaten, tomaten, tomaten!!

Heb je het wel eens geproeft? Een tomaat die geplukt is wanneer hij rood en rijp aan de plant hing? Echt heeeeeer-lijk! Dus die moeten in de moestuin. Toch? Vind ik wel.

Omdat ik dit jaar laat ben (woon hier pas sinds april) heb ik tomatenplanten gekocht voor veel te veel geld bij de intratuin. Ook zelfs nog voordat ik goed en wel gelezen had hoe ik ze verzorgen moet. Haastige spoed enzo.. ahum. Maar ik ben druk aan het lezen geslagen en er zijn echt talloze blogs, pagina's, boeken, fora, et cetera over het houden van tomaten. Wat ik ook overal tegenkom, is dat een tomaat makkelijk mislukt. Hij is erg vatbaar voor de aardappelziekte/aardappelplaag  en de kankerschimmel. De belangrijkste eigenschappen heb ik hier op een rijtje gezet.

Eigenschappen van de tomatenplant
De tomatenplant:
- houdt van een rijke bodem en veel bemesting
- houdt van veel water
- heeft een hekel aan nat worden (ja echt waar. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de schimmels die wel van nattigheid houden en de plant zijn gevoeligheid voor deze.) Vandaar een afdak. Zie hier links waar mijn man capriolen uithaalt om hem op te hangen.
- groeit ongecontroleerd door als je hem niet stopt of topt. (hier zijn wel uitzonderingen op)
- groeit volledige planten uit zijn oksels (bladoksels hè?)
- moet je stoppen en dieven (hierover later meer, heeft ook te maken met de oksels)
- alle delen van de plant zijn giftig behalve de rijpe tomaat (nachtschade familie)

Er zijn verschillende groeivormen van een tomaat. Sommige soorten groeien in struikvorm. De vroeg bloeiende kersentomaatjes blijven heel klein bijvoorbeeld. De meeste soorten die verkocht worden zijn echter van de 'doorschietende soort'. Deze soort moet op een bepaald punt worden gestopt. Een plant die je goed regelmatig voedt kun je stoppen tussen de 6 en 10 trossen of als hij de 2 meter bereikt heeft. Een kersentomaat kan meer trossen aan. De verzorging is heel erg afhankelijk van waar je hem plant; pot, volle grond, kas. De potvariant moet dagelijks VEEL water hebben. En echt regelmatig goede compost geven.

Steunen van de plant: opbinden
Je kan kiezen voor een stok of zoals mij op 2 meter hoogte een touwtje naar benenden laten hangen waar je iedere week de top van je plant omheendraait. Deze techniek gebruiken ze over het algemeen ook in kassen. Wees wel voorzichtig. De sapdruk is hoog in de tomatenplant en de stam kan dan ook met een natte knak breken. (gebeurt niet zomaar, maar het is zeker geen hout!)

Dit zijn mijn planten. Ze beginnen de

maximale hoogte van 2 meter al te bereiken. Je kan de

touwen waarmee ze zijn opgebonden zien zitten.

Dit is de afdak die ik het gemaakt van restanten
schuttinghout en betonfolie die over was van de
verbouwing. Even aan elkaar nieten en met wat
lange schroeven aan de muur en presto! Het heeft zelfs de
stormen van de afgelopen weken zonder enig mankement
doorstaan.

Dieven en toppen
De plant die zelf gewoon doorgroeit als hij de kans krijgt moet op een bepaald punt worden gestopt zodat je tomaten lekker en groot worden. Als je hem niet topt dan stopt de plant al zijn energie in groeien en niet in de tomaten die nu juist het uiteindelijke doel zijn! En om er voor te zorgen dat de tomaat recht omhoog groeit moet je plantbeginselen die uit de oksel van een blad groeien dieven. Dit betekent gewoon verwijderen/kapotknijpen. Het toppen gebeurt pas richting het einde van het seizoen. Vollegrondtomaten kun je toppen begin augustus. Zo krijgen de tomaten goed de kans te groeien en lekker sappig te worden. Voor mij is nu de tijd aangebroken om te toppen. Tot nu toe gaan alle 4 mijn tomatenplanten ontzettend goed. Ik heb 1 trosje van de pomodoro moeten verwijderen omdat die op het neusje aan het rotten was. Voor nu lijkt het verder goed te gaan. Als je de plant topt doe dit dan 2 bladeren boven de laatste bloemtros. Dit zorgt ervoor dat het sap goed omhoog getrokken word en de bovenste tomaten ook mooi vol en rijp worden.

Grondverzorging en mulchen
Als je je planten in de volle grond zet (ze doen het goed op alle grondsoorten, waarbij zand meer bemesting behoeft dan bvb klei) dan is mulchen een goed idee. Mulchen is het bedekken van de grond (om de plant) met een materiaal (plastic, hooi, gras, grind) dat de verdamping tegengaat. Ik heb ervoor gekozen om ze iedere dag te controleren en water te geven. De wortels van de tomatenplant groeien heel snel. Na 6 weken in de volle grond zitten ze al een meter diep! Omdat ik bemeste tuinaarde gebruikt heb, heb ik nog niet bijgemest. Deze week ga ik dit nog doen. Compost van mijn eigen composthoop, die door de hitte en vele regen ontzettend goed gaat. Toen ik hem net aan het opschudden was vluchtte allerlei beestjes voor beschutting. Wurmen, padden, pissebedden, duizenpoten etc etc.

Deze week zoals gezegd ga ik mijn planten toppen. Ik ben benieuwd hoeveel tomaten uiteindelijk in de mond van mijn dochter verdwijnen!

de tomaten groeien al goed!

Mijn volledige moestuin. Ik moet de tuin van meer dan 350m2
nog inrichten maar kon niet wachten met het planten van
mìjn eigen groenten.

Transplanteren van een sering

Nee die kan je niet eten. Maar hij is wel mooi!

In mijn achtertuin staan een paar seringen die ik heb ge-erft van de vorige bewoner. Deze seringen zijn zeer groot. Zeker 3 meter hoog en ook wel die doorsnede. Twee zijn zeer lelijk gesnoeid. Ik denk dat deze op de composthoop verdwijnen. 1 heeft een zeer mooie vorm en zou niet misstaan in mijn (nu nog) lege voortuin.

Er zijn een paar dingen die moeten gebeuren om een sering goed te transplanteren. 

1. Een zo compleet mogelijke kluit uitgraven.
2. Compost met kalk voor op zijn nieuwe stek (want de sering is kalkminnend).
3. Verplaatsen in het najaar nadat het blad gevallen is.

Na het verplaatsen van de sering moet hij 'bijkomen' van de schok. Zeker een oude plant die lang op dezelfde plaats gestaan heeft is het maar afwachten of hij weer zal herstellen. Ik vind het zeker een poging waard. Het eerste jaar of misschien wel de eerste twee jaar zal hij moeten herstellen en zijn energie in zijn wortels steken. Dit betekend dat hij niet zal bloeien. Ik zal de sering deze zomer terugsnoeien om te compenseren voor de wortels die hij dit najaar zal verliezen.

word vervolgd :)

bron:

http://www.neerlandstuin.nl/v_a/vatuin5.html

Ik en mijn project

Ik ben Jolanda. 32 jaar oud. Ik ben bijna 1,5 jaar getrouwd met mijn man waar ik nu 7 jaar mee samen ben en sinds bijna 9 maanden moeder van Amélie. Sinds begin april dit jaar zijn wij verhuist naar een koopwoning buiten de stad. We wonen nu met ons gezin in een jaren 70 hoekwoning in een heerlijk burgerlijk drop met heerlijk burgerlijke buren. Als je me 10 jaar geleden had verteld dat dit zou gebeuren had ik je hoogstwaarschijnlijk voor gek verklaard!

Ons huis hebben we uitgezocht op lage prijs - groot woonoppervlak (130m2) en de grote tuin (350m2). Er moet een hoop aan gebeuren - en er is ook al een hoop aan gebeurt. Maar we hebben alle tijd (Dit probeer ik mijzelf in ieder geval steeds wijs te maken :)). Sinds een maand hebben we één inkomen. Mijn man heeft een redelijk goede baan waar we als we zuinig zijn wel mee rond komen. Thuisblijven voor mijn kleine meid vind ik een prioriteit en doe ik met alle liefde! Ik heb zelf wildlife management gestudeerd en twijfel op dit moment of ik deze studie af ga maken of niet. Om dit te kunnen beslissen moet ik mijzelf vrijheid geven. En dat doe ik door mezelf toestemming te verlenen om met andere dingen bezig te zijn!

Ik hou ook best van projectjes. En aangezien wij zo bewust mogelijk leven (lees; biologisch, paleolithisch - het gedachtegoed van Weston A. Price volgend, homeopathisch en zo verder) en dat helaas niet goedkoop is heb ik besloten een eetbare tuin te maken. Ik hou ook veel van bloemen dus deze tuin moet ook mooi zijn. Ik heb een tijdje terug al wat gezocht naar inspiratie en dit gevonden bij Alys Fowler. Ze heeft 6 afleveringen gepresenteerd bij BBC's programma Gardening. Door het kijken van deze serie heb ik het gedurft gewoon ergens te beginnen! Het was blijkbaar net het zetje wat ik nodig had.

De eerste planten zitten in de grond. Het begin is er. Op dit blog ga ik proberen bij te houden hoe mijn tuin zich ontwikkeld en hoe goed ik het volhoud :) Want ik heb al gemerkt - het is best veel werk. Wel heel erg leuk om te doen - en er is niets beters als je kiempjes te zien opkomen! In volgende berichten zal ik toelichten wat mijn doel is en waarom.

Bedankt voor het lezen!